Bütün insanlar üç sınıfa ayrılmıştır: Hareket ettirilemeyenler, hareket ettirilebilenler ve hareket edenler.
Ara

Psikolojik Değerlendirmede Etik / Psikolojik Sorunlar

Psikolojik Değerlendirmede Etik

* Psikolog, uygulama yaptığı örnekleme eşdeğer örneklemler üzerinde güvenirliği ve geçerliği sınanarak oluşturulmuş değerlendirme araçlarını kullanmalı, değerlendirmeyi yapılandırırken ve uygun araçları seçerken; kullanılan araçların kültüre uygun ve duyarlı olduğundan emin olmalı, değerlendirilen kişinin kültürel, sosyal özelliklerinin ve anadilinin test sonuçlarını etkileyebileceğinin farkında olmalıdır. Bu nedenle test sonuçlarına ilişkin görüşlerini bildirirken yapılan değerlendirmenin bu özelliklere bağlı olarak ne derecede etkilenmiş olabileceğini bildirmekle yükümlüdür.
* Psikolog değerlendirmelerini, önerilerini, raporlarını ve tanıya yönelik ya da değerlendirici izlenimlerini, adli psikolojik davalar da dahil, sonuçlarını kanıtlayacak yeterli bulgu, bilgi ve tekniklerle temellendirmelidir.
* Bireylerin psikolojik özelliklerine ilişkin düşüncelerini ancak izlenimlerini ya da sonuçlarını destekleyecek yeterli incelemeyi yaptıktan sonra oluşturmalıdır. Eğer böyle bir incelemeyi yapmak tam olarak olanaklı değilse psikolog çabalarını ve bu çabaların sonuçlarını rapor etmelidir. Sınırlı bilgilerinin, görüşlerinin güvenirliği ve geçerliği üzerindeki olası etkileri kesinleştirmeli ve sonuçlarının ya da önerilerinin türünü ve kapsamını uygun bir şekilde sınırlamalıdır.
* Psikolog değerlendirme tekniklerini, görüşmeleri, testleri ya da araçları tanı ya da araştırmaya uygun bir şekilde uygulamalı, puanlamalı, yorumlamalı ve kullanmalıdır.
* Psikolog değerlendirme ve tanıya yönelik hizmetler için eğer test yasal düzenlemeler yoluyla talep edilmemişse, bir kurum ya da eğitimin sıradan etkinliği olarak yapılmıyorsa ve testin amacı zaten kişinin karar verme yeteneğini değerlendirmek değilse, danışanın iznini almak zorundadır. Danışanın iznini alma süreci değerlendirmenin biçimini ve amacını, ücretleri, üçüncü kişilerin katılımını, gizliliğin sınırlarını içerir. Değerlendirmesi yapılan kişinin soru sorması ve cevap alması için yeterli olanaklar tanınmalıdır. Psikolog, kapasitesinden kuşku duyulan kişilerin iznini alırken ya da değerlendirilmesi yasal merciler tarafından istenilen kişileri değerlendirirken, onların anlayabileceği bir dil kullanarak öngörülen değerlendirme hizmetlerinin biçimi ve amacına ilişkin bilgi vermelidir.
* Test verileri danışana verilmemelidir. Danışanın izni olursa, başka uzmanlara verilebilirler. Psikolog, danışanı ya da başkalarını zarardan korumak için ve test güvenirliğini sağlamak için test verilerini sunmaktan vazgeçebilir. Test verilerini kullanmada yetkin olmayan kişilere bu bilgileri vermekten kaçınmalıdır.
* Psikolog, kültüre uygun değerlendirme araçları geliştirmelidir. Bir değerlendirme aracı hazırlarken test deseni, standardizasyonu, güvenirliği, geçerliği, yanlılık durumunun azaltılması ya da ortadan kaldırılması ve kullanım önerileri için uygun psikometrik işlemleri kullanmalı ve belgelemelidir. Uyarlama yapılan testlerde de bu değişkenler dikkate alınmalıdır.
* Psikolog, değerlendirme sonuçlarını yorumlarken yorumlarının doğruluğunu azaltacak ya da vardığı yargıları etkileyebilecek test etmenlerini, değerlendirmenin amacını ve değerlendirmeye alınmış kişilerin niteliklerini dikkate almalıdır. Kendi yorumlarının sınırları ya da doğruluklarına ilişkin önemli derecede kuşkuları varsa, bunları belirtmelidir.
* Psikolog, psikolojik değerlendirme tekniklerinin niteliksiz kişilerce kullanılmasına izin vermemelidir.
* Psikolog, değerlendirmelerini ya da müdahale kararlarını ya da önerilerini, güncel amaçlar açısından eskimiş ve işlevselliğini yitirmiş bilgi ve test sonuçlarına dayandırmamalıdır.
* Psikolog her koşulda uygulama, yorumlama ve değerlendirme araçlarının doğru bir biçimde kullanılması için gereken sorumluluğu üstlenmelidir. Diğer meslektaşlara değerlendirme ya da puanlama hizmetleri sunacak ise; işlemlerin amaçlarını, normlarını, geçerlik, güvenirlik ve uygulama koşullarını doğru bir şekilde tanımlamalıdır.
* Psikolog, değerlendirmeye alınan kişiye ya da danışanın yerine atanmış yasal olarak yetkili bir kişiye, kişinin anlayabileceği bir dille sonuçları uygun ve doğru biçimde açıklamalıdır. Psikolog tarafından değerlendirmeye alınan kişiye değerlendirme sonuçlarının açıklanması uygun değil ise bu durum değerlendirme süreci başlamadan önce kendisine bildirilmelidir.
* Psikolog, testlerin ve diğer değerlendirme tekniklerinin doğruluğunun ve güvenliğinin korunmasını yasalarla, sözleşmeye bağlanmış yükümlülüklere uyum içinde, telif haklarını göz önünde bulundurarak ve bu Etik Yönetmeliği'nin koşullarına uygun bir biçimde sağlamalıdır.
* Test raporları eğitim amaçlı kullanıldığında, değerlendirilen kişinin isim ya da tanıtıcı bilgileri ortadan kaldırılmalıdır.
* Psikometrik özellikleri uygun olsa bile, testler amaçları dışında ve/veya uygun olmayan kişilerle ve durumlarda kullanılmamalıdır.

Okunma Sayısı: 0  / Yorum Sayısı: 0
Bu yazıya daha önce yorum yapılmamış ?
Yorum
Üye olmak için tıklayınız...